Jump to content

La Fata Illa Ali

Daga wikishia
Wannan zane ne na girmama Imam Ali, (A.S) zanen= ne na yabo ga Ali mijin Fatima Ƴar Manzon Allah (S.A.W), da shahararriyar takobinsa mai kaifi biyu zul Al-Fiqar. Mai zane Farid al-Din ya sanya hannu.

La Fata Illa Ali (Larabci:لا فَتَی اِلَّا عَلِی) wani kirari ne da ya zo daga sama daga ɗaya daga cikin mala'iku domin bayyana darajar Imam Ali (A.S) da nuna cewa bayan manzon Allah to fa babu wani mutum da yake kasancewa misalinsa.[1] Dogaro da ruwayoyin da suka zo daga Shi'a da Ahlus-Sunna a yaƙin uhudu, lokacin da Imam Ali (A.S) yake bawa Annabi (S.A.W) kariya daga harin da ake kai masa, sai aka ji wata murya daga sama tana cewa "Babu takobi sai Zul-fiƙar kuma babu Saurayi mai jini a jiki sai Ali"[2] A wasu hadisai an ce wanda ya yi wannan kiran daga sama shi ne Jibrilu,[3] a wasu hadisai kuma ya zo cewa wani Mala'ika ne mai suna Ridwan,[4] wasu kuma sun ce ba a bayyana sunan mala'ikan da ya yi kiran ba.[5] A wasu rahotanni an kawo cewa wannan lamari ya faru ne a lokacin yaƙin Badar,[6] ko Khaibar,[7] Allama Amini (ya rasu: 1390 AH), marubucin littafin Al-Ghadir, ya kawo hadisai masu yawa a cikin wannan mahallin, ya yi imani da cewa wannan lamari ya faru a lokuta da dama,[8] A wasu riwayoyi Sayyidina Ali (A.S) ya kawo wannan jumla wajen domin bayyana falalarsa.[9]

Allama Amini malaman ilimin hadisi, ya ce: malamai sun yi ittifaƙi a kan wannan hadisi,[10] A cikin littafin Kifayatuɗ Ɗalib Fi Manaƙib Ali Bin Abi Ɗalib, ɗaya daga cikin littattafan Ahlul-Sunna (Rubuta shi: ƙarni na 7 bayan hijira ) An samar da babi mai zaman kansa a cikin ruwayoyi daban-daban na wannan hadisi kuma an ce Ahlul- sun yi ittifaƙi kan ingancinsa,[11] Amma a cewar wasu marubuta Ahlus-Sunna, wannan hadisi na ɗaya daga cikin hadisai da aka ƙirƙira,[12] kuma sun ce Ibn Taimiyyah. ya ɗauki wannan rahoto a matsayin ƙarya.[13]

Kalmar "La Saifa Illa Zul-fiƙar Wa La Fata Illa Ali" an sassaƙa ta jikin bakin kaifin takubba masu yawan gaske,[14] Mawaƙa irin su Sa'adi,[15] Khajawi Kermani,[16] da Aɗɗar Naishaburi,[17] sun rubuta ƙasidu daban-daban tare da wannan kalmar ta "La fata illa Ali", Kamar yadda Allama Amini ya ce, Hassanu Bin Sabit ma ya rera waƙa kan haka da izinin Annabi (S.A.W).[18]

Aɗɗar Naishaburi:

لا فتی الا علی در جان من
ذوالفقار و سیف او ایمان من

Tarjama: Babu matashi sai Ali a cikin raina, Zulfiqar da takobinsa shi ne imanina.[19]


Shahe Ni'imatullahi Wali:

نفس خیر المرسلین است و ولی کردگار
لافتی الّا علی لاسیف الّا ذوالفقار

Tarjama: Shi Rayuwar mafi alherin Manzanni ce kuma waliyyin Mahalicci, Babu matashi sai Ali, babu takobi sai Zulfiqar.[20]


Muhtasham Kashani:

لا فتی الا علی گویند اهل روزگار
ساکنان آسمان لا سیف الا ذوالفقار

Tarjama: Mutanen zamani suna cewa: Babu matashi sai Ali, Ma'abota sammai suna cewa: Babu takobi sai Zulfiqar.[21]


Shahriyar:

نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را

Tarjama: Ba zan iya kiransa Allah ba, ba kuma zan iya kiransa mutum ba, Ina cikin mamaki da ɗimauta, me zan kira sarkin mulki La Fata" [22]

Bayanin kula

  1. Al-Kulaini, Al-Kafi, 1407H, juzu'i. 8, ku. 110.
  2. Duba: Kulayni, Al-Kafi, 1407H, juzu'i. 8, ku. 110; Sheikh Saduq, Amali, 1376, shafi. 200; Sheikh Mufid, Al-Irshad, 1413H, juzu'i. 1, ku. 87; Sheikh Tusi, Amali, 1414 AH, shafi. 143; Ibn Hisham, Al-Sirah al-Nabiwiyah, Dar al-Marifah, vol. 2, ku. 100; Tabari, Tarikh al-Tabari, 1387 AH, juzu'i. 2, ku. 514.
  3. Sheikh Saduq, Ayoun Akhbar al-Rida (AS), 1999, juzu'i. 1, ku. 85.
  4. Sheikh Mufid, Al-Irshad, 1413H, juzu'i. 1, ku. 87; Fattal Neyshaburi, Rawdat al-Wa'ezin, 1975, juzu'i. 1, ku. 128.
  5. Sheikh Saduq, Ilal al-Shari'a, 2006, juzu'i. 1, ku. 7.
  6. Al-Khwarizmi, Al-Manaqib, 1411H, shafi. 167, h. 200.
  7. Sabt ibn Jawzi, Tadzira al-Khawas, 1418 AH, shafi. 26.
  8. Amini, Al-Ghadir, 1416 AH, juzu'i. 2, ku. 104.
  9. Sheikh Saduq, Al-Khasal, 1362, juzu'i. 2, ku. 550; Ibn Asakir, Tarihin birnin Damascus, 1995, juzu'i. 39, ku. 201.
  10. Amini, Al-Ghadir, 1416 AH, juzu'i. 2, ku. 104.
  11. Ganji, Kefayyah Talib, Dar Rehiya Tarat Ahl al-Bait (AS), shafi na 277-280.
  12. Ibn Jozi, al-maudu'at, 1386 Hijira, juzu'i na 1, shafi na 381-382.
  13. Halabi, Al-Sirat Al-Halabiyyah, Dar Al-Kutb Al-Ilmiyah, Vol. 2, ku. 321.
  14. Zarwani, "Zulfiqar", p. 849.
  15. Saadi, Kulliyat Sadi's, 1986, Qaseedah 1.
  16. Khajui Kermani, Diwane Ash'ar, 1369, shafi. 133.
  17. Attar Neyshaburi, Masab-e-Nameh, 1376, shafi. 34.
  18. Amini, Al-Ghadir, 1416 AH, juzu'i. 2, ku. 105.
  19. Attar, Mazhar al-Ajayib, 1376, shafi. 69.
  20. Shah Nematullah Wali, Diwani Kamel Hazrat Shah Nematullah Wali, 1380, shafi. 826.
  21. Mohtasham Kashani, Divan Mohtasham Kashani, 2008, p. 25.
  22. Shahriar, Divan Shahriar, 2006, vol. 1, ku. 69.

Nassoshi

  • Ibn Jozi, Abd al-Rahman bin Ali, al-Maudu'at, Madinah, al-Maktab al-Salfiyyah, 1386H.
  • Ibn Asaker, Ali Ibn Hasan, Tarikhu Madinati Damashqi Wa Zikru Fadliha wa Tasmiyati man hallaha minal amasil, Umar Ibn Gharamah Omri ya yi bincike a Beirut, Darul Fikr, 1995.
  • Ibn Hisham, Abd al-Malik, Al-Sirah al-Nabiwiyah, Beirut, Darul Marafa, Bita.
  • Amini, Abdul Hossein, Al-Ghadir FIl Al-Kitab was Sunnah wal Al-Adab, Qum, Al-Ghadir Center for Islamic Studies, 1416H.
  • Halabi, Ali bn Ibrahim, Al-Sirat Al-Halabiyya, Beirut, Darul Kutb Al-Ilamiyah, 1427H.
  • Khajui Kermani, Mahmoud, Diwan Ash'ar, wanda Ahmad Soheili Khansari ya shirya, Tehran, Pazhang, 1980.
  • Al-Khwarizmi, Mawaffaq bn Ahmad, Al-Manaqib, Qum, Jamia Madrasain, 1411H.
  • Zaurani, Mujtaba «ذوالفقار», a Juzu'i na 18 na littafin Encyclopedia of the Islamic World, Tehran, Islamic Encyclopedia Foundation, 2013.
  • Sibt ibn Jawzi, Tazkirat al-Khawas, Qum, Publications of al-Sharif al-Radi, 1418 AH.
  • Saadi, Mosleh al-Din, Kulliyat Sa'adi, edita ta Mohammad Ali Foroughi, Tehran, Amir Kabir, 1986.
  • Shah Nematollah Vali, Divan Kamel Hazrat Shah Nematollah Vali, Kerman, Kerman Cultural Services Publications, 2001.
  • Shahriar, Mohammad Hossein, Divan Shahriar, Tehran, Negah, 2006.
  • Sheikh Saduq, Muhammad bin Ali, Al-Amali, Tehran, Ketabchi, 1376.
  • Sheikh Saduq, Muhammad bin Ali, Al-Khisal, Qum, Islamic Publishing House, 1362 (1983).
  • Sheikh Saduq, Muhammad bin Ali, Ilalush Sharayi, Qum, Kantin sayar da littattafai na Davari, 2006.
  • Sheikh Saduq, Muhammad bin Ali, Ayoun Akhbar al-Reza (AS), Tehran, Jahan Publishing House, 1999.
  • Sheikh Tusi, Muhammad bin Hassan, al-Amali, Qum, Darul Thaqafa, 1414H.
  • Sheikh Mufid, Muhammad ibn Muhammad, Al-Irshad fi Ma’rifat Hujjajillahi Alal Al-Ibad, Qum, Sheikh Mufid Congress, 1413H.
  • Tabari, Muhammad bn Jarir, Tarikh al-Tabari (Tarihin Manzanni da Sarakuna), Muhammad Abu al-Fadl Ibrahim ya yi bincike a Beirut, Darul-Turaht, 1387 bayan hijira.
  • Attar Neyshaburi, Mohammad, Masab-e-nameh, editan Noorani Vesal, Tehran, Zovar, 1977.
  • Attar Neyshaburi, Muhammad, Muzhirul aja'ibi wa Muzhirul Asrari, Tehran, Sana'i, 1997.
  • Fattal Neyshaburi, Muhammad ibn Ahmad, Rawdat al-Wa'ezin wa Basirat al-Mu'ta'ezin, Qom, Razi Publications, 1375.
  • Kulayni, Muhammad bn Yaqub, Al-kafi, Tehran, Darul Kutub al-Islamiyya, bugu na hudu, 1407H.
  • Ganji, Muhammad bin Youssef, Kefaiya Talib fi Manaqib Ali bin Abi Talib, Tehran, Dar Ihya Tarath Ahlul Baiti (AS), 1404H.
  • Mohtasham Kashani, Ali ibn Ahmad, Divan Mohtasham Kashani, Tehran, Negah, 2008.